Page 68 - posl_Kosymova_kaz_tili_adebiet_dlya_rus_6
P. 68
Бүгінде Астана тәуелсіз Қазақстанның мәдени-рухани, эконо ми-
калық дамуының орталығына айналған.
Akorda.kz. сайтынан
2-тапсырма. Оқылым мәтіні бойынша сұрақтар дайындаңдар.
НАҚ ОСЫ ШАҚ
Нақ осы шақ қимылдың, іс-әрекеттің сөйлеп тұрған сәтте болып
жатқанын білдіреді. Нақ осы шақ етістіктің құрамына қарай жалаң
және күрделі болып екіге бөлінеді.
Нақ осы шақтың жалаң түрі отыр, тұр, жатыр, жүр деген қа-
лып етістіктердің тікелей жіктелуі арқылы жасалады. Мысалы: Мен
жүрмін. Сен отырсың. Ол жатыр.
Нақ осы шақтың күрделі түрі негізгі етістіктің ып, -іп, -п және
-а, -е, -й тұлғалы көсемше түрі мен отыр, жатыр, жүр, тұр деген
қалып етістіктерінің көмекші етістік мәнінде тіркесуі арқылы
жасалады. Мысалы: Мен ойнап жүрмін. Сен оқып отырсың. Ол
қарап жатыр.
3-тапсырма. Суреттер бойынша Астана күні қалай аталып өтіп жатқанын
нақ осы шақта жазыңдар.
4-тапсырма. Өлеңді мәнерлеп оқыңдар. Өлеңдегі негізгі ойды анық-
таңдар.
Ертегідей елорда
Бала қиял баяғы ғажап екен,
Кимелейтін киелі маза бөтен.
Көз алдымда шынылы шаһар салып,
Жер-жаһанда кезікпес бағалы етем...
Сол қиялды өңімде көргендеймін,
Өзім жырдан жайнатып өргендеймін.
68