Page 126 - Aldabek_Dunie_tarih_8_kz

XIX ӢАСЫРДАӢЫ ӬНДӞСТАНДАӢЫ
ЕУРОПАЛЫӦТАРДЫӪ ӬСТЕМДӞГӞ. ӘЛЕМДӞК

ОТАРЛЫӦ ЖӬЙЕНӞӪ ӦАЛЫПТАСУЫ

§ 21. ҮНДІСТАНДАҒЫ СИПАÉЛАР КӨТЕРІЛІСІ

Үндiстанды отарлаудың аяқталуы. Үндi
халқын ағылшын отаршылдарының қанау
Бӯл сабаӧта: әдiстерi. ХIХ ғасырдың басында ағылшындық
• Англияныӫ Ост-Үндi компаниясы Үндiстанды толықтай
ӬндӠстанды толыӧ
Басылымның мүліктік құқықтары “Мектеп” баспасына тиесілі
отарлыӧӧа тӭсӠруӠн, отарлады. Осы елдi жаулап алуда ағылшындық
отаршылдыӧ ӧанау Ост-Үндi компаниясы басты рөл атқарды,
жолдарын бӠлетӠн өйткенi ол британ үкiметiнен Үндiстанмен
боламыз; сауда-саттық жасауға ерекше құқық алған
• Отаршылдыӧӧа болатын. Үндiстан жерiнде өздерiнiң тiрек
ӧарсы шыӧӧан халыӧ пункттерiн құра отырып, британдық Ост-Үндi
кӹтерӠлӠстерӠмен компаниясы бұл жерден басқа еуропалық
танысамыз; елдердiң компанияларын ығыстырды. Бұл
• ӬндӠстандаӣы жаӫа компанияға Үндiстанда жергiлiктi тұрғын-
билеу жӭйесӠн оӧып
бӠлемӠз. дардан тұратын күштi әскер құрудың сәтi
түстi. Солдаттар ағылшын офицерлерiнiң
ықпалымен еуропалық әскери тәсiлдерге
үйрендi, олардың қатаң бақылауында
Тірек болды. Осы армияда қызмет еткен үндiлердi
сөздер
сипайлар деп атады. Сипай әскерлерiнiң
• Сипайлар дайындық деңгейi, әрине, үндiлiк кез келген
• Ост­ӬндӠ компаниясы әскерден оқ бойы озық тұрды. 1819 жылға
• Рам Мохан Рай қарай Үндiстанның орталық және оңтүстiк
• Сипайлар кӹтерӠлӠсӠ жағы ағылшын отаршылдарының билiгiне
• ӬндӠстанды отарлау
• Б. Тилак өттi. 1849 жылы солтүстiкте Пенджаб әскерi
толық талқандалды. Осыдан кейiн бүкiл
үндi жерi Ост-Үндi компаниясының билiгiн
мойындады.

Аныӧта
Сипай әскерӠ не ӭшӠн ӧӯрылды? ӬндӠстанды толыӧ отарлауы ӧашан аяӧталды?

Отаршылдыққа қарсы күрескен қанды қырғын соғыстар тоқта-
тылып, үндi ауқатты топ өкiлдерi ағылшын билiгiне мойынсынды.
Әртүрлi сылтаулармен ағылшындар үндi билеушiлерiнен олардың

126