Page 179 - Aldabek_Dunie_tarih_8_kz
P. 179
революция, Америка мен Фран-
цияда саяси өзгерістер орын алды.
Қоғам ғылымның практикалық
пайдасын айқын түсіне бастады.
Бұл кезеңде ғылым мен тех ни-
ка ның байланысы, тех никаның
қоғамдағы рөлі де өзгерді.
XVIII ғасырдың аяғында бу-
қозғалтқышының ойлап табылуы
өнеркәсіптің механикалануына
қуатты серпін берді. Оның кө-
мегімен кез келген жұмыс мә- Ресейдегі алғашқы паравоз
Басылымның мүліктік құқықтары “Мектеп” баспасына тиесілі
ши нелері қозғалысқа келе алды.
Р.Аркрайт, Дж.Харгривс пен С.Кромптонның тоқыма өндірісі үшін
жіп иіру мәшинелерін ойлап шығаруы және Джеймс Уаттың әмбебап
бу мәшинесін жетілдіруі XIX ғасырдағы ғылыми-техникалық
дамудың бастапқы белесі болды. Ғылым өндіріс күшіне айнала
бастады.
Ұзақ тәжірибелердің арқасында француз ғалымы А.Реомюр болат
өндірісінің құпиясын ашты. Ағылшын өнертапқышы Г.Бессемер
шойынды балқытып, болатқа айналдырудың жаңа тәсілін ойлап
тапты. Өндірістің жаңа саласы — мәшине жасау пайда болды.
Әртүрлі мәшинелерді жаппай шығару басталды. Бу қондырғылары
Дж. Харгривс жіп иіру мәшинесі
179
