Page 36 - posl_Kosymova_kaz_tili_adebiet_dlya_rus_6
P. 36
РЕТТІК САН ЕСІМ
Реттік сан есім заттың саналу ретін, орын тәртібін білдіріп,
нешінші? деген сұраққа жауап береді. Есептік сан есімдер да уыссыз
дыбыстардан соң ыншы/інші, дауысты дыбыстардан соң ншы/
нші жұрнақтарының жалғануы арқылы жасалады. Мысалы: Бірін-
ші байлық – денсаулық. Әлихан алтыншы сыныпта оқиды.
5-тапсырма. Көп нүктенің орнына тиісті жұрнақтарды қойып, берілген
сөйлемдерді толықтырыңдар.
1. Қазақстанның бір... астанасы – Орынбор қаласы. 2. Екі
мың он алты... жылы Рио-де-Жанейро қаласында жазғы ойындар
олимпиадасы өтті. 3. Бурж әл-Араб қо нақ үйі биіктігі жағынан
әлемде төрт... орын алады.
6-тапсырма. Берілген мәліметтерді толықтырыңдар. Таулар туралы тағы
не білесіңдер?
Жер шарының төрттен бірін таулар алып жатыр. Ал адамдар дың
10 пайызға жуығы таулы аймақта қоныстанған.
Таулар – өсімдіктер мен жануарлардың сирек кездесетін көпте-
ген түрі үшін жайлы мекен. Сондай-ақ жердегі негізгі өзендердің
бастауы.
Қазақстанда биік таулар оңтүстік және оңтүстік-шығыс ай мақ-
тарда таралған.
Қазақстан ұлттық энциклопедиясынан
7-тапсырма. Кім жылдам? Төмендегі сөздерден не байқадыңдар? Осы
сөздерді не біріктіреді?
Жүзім, сегізкөз, Балтық, күшік, бірлік, тон, алтын.
3-4-сабақ «Мен таулықпын»
1-тапсырма. Өлеңді мәнерлеп оқып, тірек сөздерді анықтаңдар. Өлең -
де не туралы айтылған?
Мен таулықпын
Тау дейтін алып жүрек Ана туған,
Мен таулықпын!
Таудан мен жаратылғам.
36