Page 153 - Aldabek_Dunie_tarih_8_kz

§ 25. 1861—1865 ЖЫЛДАРДАҒЫ АЗАМАТ СОҒЫСЫ ЖӘНЕ
АҚШ-тағы ҚАÉТА ҚұРЫЛЫМДАУ КЕЗЕҢІ

АҚШ-тың солтүстігі мен оңтүстігі ара-
сында келіспеушіліктің тұтануы. Өнеркәсіп Бӯл сабаӧта:
солтүстікте дами бастағанда, оңтүстік
аграр лық болып қала берді және бірталай • АӦШ­тыӫ солтӭстӠгӠ
мен оӫтӭстӠгӠ арасында
артта қалды. Алайда мемлекетті басқару келӠспеушӠлӠктӠӫ тӯтануы,
бұрынғыдай оңтүстік штаттардың қолында
болды. Бұл сол түстіктің наразылығын • 1861—1865 жыл­
дардаӣы АӦШ­таӣы
тудырды. азамат соӣысы;
Плантаторлардың Батыстағы жаңа жерлер
Басылымның мүліктік құқықтары “Мектеп” баспасына тиесілі
есебінен шаруашылығын кеңейтуге тырысуы • АӦШ­тыӫ ӹнеркә­
сӠптӠк кӹтерӠлуӠ мен
фермерлермен келіспеушіліктер тудырды. әлеуметтӠк­эконо ми­
Фермерлер жаңа аумақтарда құлдыққа калыӧ дамуы;
шектеу қоюды талап ете бастады. Құлдыққа • Испан­Америка
қарсы шығушылар мен жақтаушылар соӣысы, АӦШ­тыӫ ӧиыр­
арасында қарулы қақтығыстар басталды. шыӣыстыӧ саясаты
Республикашылар жер туралы мәселені туралы бӠлемӠз.
түбегейлі фермерлер пайдасына шешуді
көз деген оңтүстіктің барлық наразы сая- Тірек
саткерле рін біріктірді. Оңтүстіктіктер оң- сөздер
түстік штат тар аумағында құлдықты шек- • ӧӯлиеленушӠлӠк
теу плантациялық шаруашылықтардың • азаматтыӧ соӣыс
құлдырауына әкеледі деп қауіптенді. Олардың • гомстед
көпшілігі АҚШ-тан бөлінуді, оңтүстік штат- • ӧӯлдыӧты жою
тар аумағында құл дықты біржола заң дас- • сепаратизм
тыруды, жаңа мемлекет құруды талап ете • Жапонияны «ашу»
бастады. • Гавай

Ойлан

Солтүстік пен оңтүстік арасындағы азаматтық соғыстың
себебі неде?

1860 жылы күзде Американың озық қайраткерлерінің бірі,
көрнекті республикашыл Авраам Линкольн президенттікке сайланды.
Оның саясаты құлдыққа қарсы болды. 1860 жылы желтоқсанда
Оңтүстік Каролина штаты өзінің одақтан кететіндігін жариялады.
Нәтижесінде 1861 жылы ақпанда он бір оңтүстік штат жаңа мемлекет-
тің Америка штаттары Конфедерациясының құрылғандығын
жария лап, президенттікке ірі плантатор Джефферсон Дэвисті
сайлады.

153