Page 34 - Aldabek_Dunie_tarih_8_kz
P. 34
АӢАРТУШЫЛЫӦ ИДЕЯЛАРДЫӪ ТАРАЛУЫ.
ТӘУЕЛСӞЗДӞК ӬШӞН КӬРЕС ЖӘНЕ АМЕРИКА
ӦӮРАМА ШТАТТАРЫНЫӪ ӦӮРЫЛУЫ
§ 6. АҒАРТУШЫЛЫҚ КЕЗЕҢІНІҢ ҚАÉРАТКЕРЛЕРІ.
ЕУРОПА МЕН СОЛТҮСТІК АМЕРИКАДАҒЫ
РЕВОЛЮÖИЯЛЫҚ ИДЕЯЛАРДЫҢ ТАРАЛУЫНДАҒЫ
АҒАРТУШЫЛЫҚ ИДЕЯЛАРДЫҢ РӨЛІ
Ағартушылық идеялардың бастауы. Жаңа
Басылымның мүліктік құқықтары “Мектеп” баспасына тиесілі
заманда адамдар әлемдi ақыл-парасат, ғылым
Бӯл сабаӧта: және тәжiрибе арқылы тануға ұмтылды.
• Аӣартушылыӧ Бiлiм-iлiм бiлiмсiздiк түнегiн сейiлтедi деп
бастауы, аӣартушылыӧ есеп тедi. Зиялы қауым қоғамдағы өмір
кезеӫӠнӠӫ ӧайраткерлерӠ; сүріп отырған тәртіптерге сын көзбен қарай
• «аӣартушылыӧ бастады. Бұл ұғымдар ағартушылық деп, ал
абсолютизм» саясаты
туралы бӠлемӠз; бiлiмдi адам дар арасында үстемдiк құрған
• аӣартушылыӧ сол идеялар дәуiрі — Ағартушылық ғасыры
идеяларыныӫ ӧоӣам деп аталды. Ол XVII ғасырдың екiншi
дамуына ыӧпалын; жартысынан XVIII ғасырдың соңына дейiн
• Батыс Еуропа мен созылды.
СолтӭстӠк Америкадаӣы
буржуазиялыӧ Сол кездiң алдыңғы қатарлы адамдары
революцияларды өздерiнің қабілетін ғылымда, бiлiмде, сая-
дайындауда сатта, қоғамдық iс-әрекеттерде, өнерде көр-
аӣартушылыӧтыӫ рӹлӠн сетуге тырысты. Идеялары мен iс-әре кетi
аныӧтаймыз.
замандастары мен ұрпақтарының өмi рiне
үлкен ықпал көрсет кен адамдарды ағарту-
Тірек шылар деп атады.
сөздер
• аӣартушылыӧ Аӣартушылыӧ — XVIII ӣасырда пайда болӣан
• аӣартушылар идеялыӧ аӣым. Аӣарту ӠсӠ мен ӣылымныӫ дамуында
• энциклопедистер шешушӠ рӹл атӧарды.
• «аӣартушылыӧ
абсолютизм» Жаңа қоғамдық тәртіпке қол жеткізу
• ӧоӣамдыӧ прогресс үшін олар білімді таратуға үлкен мән берді.
• ӧӯӧыӧтыӧ мемлекет
Ағартушылар саяси бостандық пен азамат-
тық теңдік үшін күресті. Олар әртүрлі таптар
мен сословиелерден: дворяндар, дін қызметшілерінің өкілдері,
қызметкерлер, сауда-өндіріс аясынан шыққандар болды.
34